05.11.2024

BM üye ülkelerinden destek

BM tarihinde bir ilk yaşanmış, farklı siyasi rejimlerle yönetilen, birbirleriyle BM çatısı altında sorunları olan üye devletlerin ortalama üçte ikisi korkunç deprem felaketine sessiz kalmamıştır.


Birleşmiş Milletler, dünya barışını, güvenliğini, sosyal ilerlemeyi, yaşam standartlarını yükseltmeyi, insan haklarını desteklemeyi ve dostane ilişkileri geliştirmeyi hedefleyen uluslararası kuruluştur. Savaşları ve barışa dönük tehditleri önlemek, ülkeler arasında dostane ilişkiler kurmak ve uluslararası ekonomik ve sosyal iş birliğini gerçekleştirmek temel amacıdır. “Adalet, güvenlik, ekonomik kalkınma, sosyal eşitlik” haklarını tüm ülkelere eşit oranda sağlamak önemli bir hedeftir. Bu amaç, Türkiye’deki deprem sonrasında büyük ölçüde gerçekleşmiş ve BM tarihine geçmiştir.

6 Şubat sabahı erken saatlerde, Türkiye’nin güneyinde, merkezi Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan, Richter ölçeğine göre 7,8 büyüklüğünde  deprem meydana gelmiştir. Deprem, 2 milyonu Suriyeli sözde sığınmacı olmak üzere yaklaşık 13,5 milyon kişinin yaşadığı Adıyaman, Kilis, Osmaniye, Gaziantep, Malatya’nın yanı sıra Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana ve Hatay gibi komşu illeri de etkilemiştir.

Deprem felaketi BM üyesi 79 ülkeyi bir araya getirdi

Son resmi açıklamalara göre 29.605 kişi hayatını kaybetmiş, 80.278 kişi  yaralanmıştır. 10 ilde 7 bin 584 binanın ağır hasarlı olduğu, 12 bin 617 binanın ise yıkıldığı veya derhal yıkılması gerektiği  açıklanmıştır.

Kurtarma ekipleri ve yerel halk  yıkılan binaların enkazı altında hayatta kalanları ararken, ölü sayısının artması beklenmektedir. Artçı sarsıntıların daha fazla zarar görme riski nedeniyle insanlar soğuk ve yağışlı havalarda evlerine girememekte, bu nedenle açık havada kalmaktadır. 11 Şubat itibariyle afet bölgesinden toplam 102.388 kişi tahliye edilmiştir. (https://reliefweb.int/report/turkiye/turkey-earthquake-emergency-situation-report-11022023)

“Turkey-Earthquake: Emergency Situation Report’a göre, (11.02.2023)  Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa ve Adana ekipleri, afetin hemen ardından depremzedelerle iletişime geçerek gözlemlerini açıklamıştır. 9 Şubat’ta hızlı ihtiyaç tespitine başlanmış,  acil ihtiyaçların karşılanması için etkilenen bölgelerin muhtarlarına çağrı yapılmış,  etkilenen tüm illere ekipler gönderilmiştir.

Diyarbakır, Şanlıurfa, Adana, Hatay ve Adıyaman’ın etkilenen ilçelerindeki muhtarlara toplam 407 çağrı  gerçekleştirilmiştir. Telefonla ulaşılan muhtarların çoğu erkek olduğu için, kadınların ve genç kızların acil ihtiyaçlarının belirlenmesi konusunda sınırlamalar olmuştur. Bu nedenle, cinsiyete özgü ihtiyaçları doğrudan gözlemlemek ve belirlemek için kadın değerlendirme ekiplerinin sahada bulunması çok önemlidir.

Kurtarma ekipleri 10 ve 11 Şubat tarihlerinde Adıyaman ve Kahramanmaraş’ı ziyaret etmiştir. Her iki ilde de ağır tahribat göz önüne alındığında, profesyonel kurtarma çalışmaları, ilk 4 güne kadar süren büyük elektrik  ve su kesintileri ile birlikte erişim sağlanamaması nedeniyle ertelenmiştir. Yardım görevlilerinin taşınabilmesi için il merkezlerindeki ağır hasarlı binaların acilen temizlenmesi gerekmiştir.

Bu kapsamda yıllardır Avrupa Birliği kapısında bekletilen AB’den Türkiye’ye önemli  destek gelmiştir. İsveç ve Romanya’nın ev sahipliği yaptığı acil durum stoklarından Türkiye’ye 500 geçici konaklama birimi, 2.000 çadır ve 10.500 yatak teslim etmek için rescEU (European reserve of resources) stratejik rezervlerinin seferber edilmesini içermektedir. Avrupa Komisyonu, vatandaşları afetlerden korumak ve ortaya çıkan riskleri yönetmek için AB Sivil Koruma Mekanizmasını yükselterek AB tarafından finanse edilen “rescEU”yu oluşturmuştur.

rescEU kapsamındaki çadırlar, 4’er kişi için hızlı yardım sağlayabilirken, prefabrik geçici konutlar 5 kişiye kadar barındırmaktadır. Depremde evini kaybeden insanlara daha uzun süre acil barınma sağlamak için tasarlanmıştır. rescEU yardımının mali değeri yaklaşık 5 milyon Euro’dur. Türkiye’nin en çok etkilenen bölgelerine 1.650’den fazla kurtarıcı ve 104 arama köpeği konuşlandırılmış,  arama kurtarma ekiplerince bugüne kadar 36 kişi kurtarılmıştır.

AB Komisyonu’nun  kriz yönetimi, sivil koruma ve insani yardımlardan sorumlu üyesi Janez Lenarcic, AB Sivil Koruma Mekanizması kapsamında Avrupa’dan Türkiye’ye depremler nedeniyle ekip gönderen ülke sayısının 23’e çıktığını  açıklamıştır.  Lenarcic, 20 AB ülkesi ve AB Sivil Koruma Mekanizması katılımcısı 3 Avrupa ülkesinin toplam 36 arama kurtarma ekibi ve tıbbi ekip sevk edildiğini açıklamıştır. Bu ekipler 1500 görevli ve 100 arama kurtarma köpeğinden oluşmuştur. Avrupa’dan giden ekiplerin ve yardımların AFAD ile koordinasyonunu sağlayacak bir AB Sivil Koruma ekibi de  Türkiye’ye gelmiştir.

AB Komisyonu, Türkiye’deki depremzedeler için  3 milyon Euroluk acil durum yardımıyla çalışmalara katkı sağlamıştır. İsveç, Türkiye ve Suriye’deki depremzedelerin ihtiyaçlarında kullanılmak üzere 37 milyon kron (yaklaşık 3 milyon 438 bin dolar) yardımda bulunma kararı almıştır.  Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis  Türkiye’ye 500 bin  Euro  değerinde çadır, battaniye, tıbbi malzeme ve ilaç gönderileceğini  açıklamıştır. Belçika Dışişleri Bakanlığının twitter hesabından yapılan açıklamada, Türkiye ve Suriye’deki depremler için 5 milyon Euroluk insani yardım yapılacağı bildirilmiştir.

İspanya‘da gerek resmi kurumlar, gerekse özel sektör ve sivil toplum kuruluşları Türkiye’de depremzedelere yardım ulaştırmak için seferber olmuş, kampanyanın sadece ilk 24 saatinde en az 20 TIR malzeme toplanmıştır. Avrupa Parlamentosu’ndaki liberaller, Türkiye ve Suriye’deki depremzedeleri desteklemek için büyük ölçekli bir kampanya başlatmıştır. Hollanda‘da düzenlenen “Türkiye İçin El Ele” kampanyasında bağış miktarı 5 saatte 2 milyon Euroyu aşmıştır. Sırbistan‘ın Novi Pazar şehrinde “Svetionik” Derneği, Türkiye ve Suriye’deki deprem mağdurları için 40 bin Euro yardım toplamıştır.

Bosna Hersek‘in başkenti Saraybosna’daki tarihi Vijecnica Kütüphanesi, depremzedelere toplanacak yardım için kapılarını açmış,   battaniye, ısıtıcı, çadır, uyku tulumu, katlanabilir masa ve sandalye gibi malzemelerin öncelikli olduğu ifade edilmiştir.  Hırvatistan‘dan 7 TIR ve 1 kamyondan oluşan yardım konvoyu deprem bölgesine  gelmiştir.  Macaristan‘dan 7 farklı ekipte görev yapacak  156 Macar uzman ve 28 köpek gelmiştir. Arnavutluk Savunma Bakanlığı, arama kurtarma operasyonlarına yardımcı olmak üzere gönderdiği 63 kişilik ekip, Malatya’ya  gelmiş, Arnavut arama ve kurtarma ekibi sayısı 63’e ulaşmıştır. Polonyalı 76 kişilik arama kurtarma ekibi   Besni’de 10 kişiyi kurtarmıştır. Ukrayna  Türkiye’ye destek için 87 kişilik arama kurtarma ekibi, 18 araç ve 10 köpek göndermiştir. Belarus’tan  depremlerden etkilenen bölgelerde arama ve kurtarma çalışmalarında yer alacak  bir ekip gelmiştir.

 Tayvan‘dan  arama kurtarma çalışmalarına destek amaçlı 44 kişilik bir ekip Türkiye’ye gönderilmiştir. Kazakistan  Türkiye’ye 60 kişilik yeni bir arama kurtarma ekibi yollamıştır.  Komşumuz Gürcistan   40 kişilik arama kurtarma ekibi daha göndermiş, ekibin Adıyaman’da görev yapan ilk ekiple arama kurtarma çalışmalarını sürdüreceği  açıklanmıştır.

Kırgızistan  Acil Durumlar Bakanlığına bağlı 63 kişilik arama kurtarma ekibi Türkiye’ye ulaşmış, Besni ilçesinde 10 kişiyi kurtarmıştır. Hindistan‘dan gelen 201 personelin 102’si arama kurtarma, 99’u sağlık ekibinde görevlidir. Pakistan‘dan  bölgeye ulaşan 52 kişilik  arama kurtarma ekibi,  yanlarında  temel ihtiyaçlar  maddelerini de  getirmişlerdir. Türkiye ile sorunlu bir ülke olan Ermenistan, arama kurtarma çalışmalarına destek için Türkiye’ye 57 kişilik bir ekip göndermiştir. Ermenistan ile olan Alican sınır kapısı 35 yıl sonra yardımlar için açılmıştır. Sınır kapısı son olarak 1988 yılında Ermenistan’da yaşanan deprem sonrasında kullanılmıştı.

 Güney Kore‘den gönderilen ekipte, Dışişleri Bakanlığından 1,  Milli Savunma Bakanlığından 49, Ulusal Yangın Teşkilatından 62, Kore Uluslararası İşbirliği Ajansından (KOICA) 6 kişi olmak üzere toplam 118 kişi yer almaktadır. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Türkiye’de deprem sonrasında arama kurtarma çalışması yapan Rus ekiplerinin sayısının artırılmasını istemiştir. Rusya’dan Türkiye’ye önceki gönderilenlere ek olarak  50 kişilik bir ekip ile 11 doktor daha gönderilmiş, böylece gönderilen Rus uzman sayısının 150’ye ulaşmıştır.

Çin’den 82 kişilik  bir ekip gelmiştir. İsrail, 7 Şubat’ta afet sonrası müdahale konusunda deneyimli 167 kişi,  arama kurtarma köpekleri ve ilk etapta 16 ton acil yardım malzemesi yollamıştır. 230 kişilik İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) acil yardım ekibini ve yüzlerce ton malzeme taşıyan 15 İsrail askeri kargo uçağını da Türkiye’ye göndermiştir.

Tunus İçişleri Bakanı Tevfik Şerafeddin, 14 tonluk acil yardım malzemesi gönderdiklerini belirterek, Türkiye’de görev yapacak ekipte 41 arama ve kurtarma personeli ile özel eğitimli 4 köpeğin yer aldığını açıklamıştır. Cezayir’den gelen 89 kişilik arama kurtarma ekibi  Adıyaman’da çalışmaktadır. Kuveyt‘in  46 kişilik arama kurtarma ekibi Hatay’da   görev yapmaktadır. Tacikistan, 50 kişilik arama kurtarma ekibi ve  25 ton insani yardım göndermiştir.

Moğolistan’dan   35 kişilik arama kurtarma ekibi ve sağlık personeli, Venezuela’dan  Türkiye ve Suriye’ye 50 kişilik, Japonya‘dan 55 kişilik kurtarma ekibi gelmiştir. Kolombiya vatandaşları, düzenlenen kampanyaya büyük ilgi göstererek kısa süre içerisinde yüzlerce paketi TİKA binasına getirmiştir. Yoğun yardımlar nedeniyle TİKA’nın kapasitesinin  dolması üzerine getirilen koliler Türkiye’nin Bogota Büyükelçiliğine yönlendirilmiştir

Azerbaycan Kızılay’ı, “Seninleyim Türkiye’m” isimli yardım kampanyası başlatarak vatandaşlara kardeş ülke Türkiye’ye yardımda bulunmaları çağrısı yapmıştır.  Kuveyt  televizyonunda Türkiye ve Suriye’deki depremzedeler için “Kuveyt yanınızda” temasıyla yardım kampanyası düzenlemiştir.  Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah ve Veliaht Prens Meşal el-Ahmed el-Cabir es-Sabah da, yıkıcı depremlerden etkilenen Türkiye ile Suriye’ye 30 milyon dolarlık yardım talimatı vermiştir.

Irak’ın Kerkük kentindeki tüm camilerde Türkiye’deki depremzedeler için yardım kampanyası başlatılmıştır.  Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Türkiye ve Suriye’deki depremzedeler için 50 milyon riyal (14 milyon dolar) bağışta bulunmuştur.  Suudi Arabistan‘da Kral Selman Yardım Merkezinin düzenlediği yardım kampanyasında 561 bin 546 kişi katılmış,  yaklaşık 193 milyon 166 bin Riyal (yaklaşık 51,4 milyon dolar) toplanmıştır. Umman’daki insani yardım kuruluşları ve hayır dernekleri de Umman Yardım Faaliyetleri Kurumu aracılığıyla bağış ve yardım toplamıştır.

Birleşik Arap Emirlikleri  Kızılay’ı, depremzedeleri desteklemek için “İyilik Köprüleri” adıyla düzenlenen yardım kampanyasına katılma çağrısında bulunmuştur.  BAE merkezli El-Ensari Exchange şirketi, 3,67 milyon dirhem (yaklaşık 1 milyon dolar) bağışta bulunmuştur. BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid’in annesi Şeyha Fatıma bin Mubarek depremzedeler için 50 milyon dirhem (yaklaşık 13 milyon 600 bin dolar) yardımda bulunmuştur.

Başbakan Şahbaz Şerif’in talimatıyla Pakistan’da federal hükümete bağlı okullarda Türkiye ve Suriye’deki depremzedeler için yardım kampanyası başlatılmıştır. Kazakistan, depremzedelere destek amacıyla 1 milyon dolar tahsis ederken ülkenin en büyük bankalarından Kaspi, AFAD hesaplarına aktarılmak üzere bağış için hesap açmıştır. Cezayir‘de, Türkiye ve Suriye’deki depremlerden etkilenenlerle dayanışma amacıyla sosyal medya platformlarından başlayan destek kısa sürede sporcuların, politikacıların ve hayırseverlerin katılımlarıyla kapsamlı yardım kampanyalarına dönüşmüştür. Afganistan, Özbekistan ve   Filistin’de Türkiye ve Suriye’de depremlerden etkilenenler için yardım kampanyası başlatmıştır.

BM üyesi  193 ülkeden  79’undan  3 bine yakın arama kurtarma ekibi  deprem sonrası  Türkiye’ye ulaşmıştır: AB Komisyonu, ABD, Almanya, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, BAE, Bangladeş, Belarus, Birleşik Krallık, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Cezayir, Çekya, Çin, El Salvador, Ermenistan, Estonya, Filistin, Finlandiya, Fransa, Güney Kore, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Hollanda, Hong Kong, Irak ve Kerkük, İran, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Karadağ, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, KKTC, Kosova, Kuveyt, Libya, Litvanya, Lübnan, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Moğolistan, Küba, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tayvan, Tunus, Türkmenistan, Kolombiya, Umman, Ukrayna, Ürdün, Venezuela ve Yunanistan. Kuzey Kore Suriye’ye destek verirken Türkiye’deki depremi yok saymıştır.  

BM tarihinde bir ilk yaşanmış, farklı siyasi rejimlerle yönetilen, birbirleriyle BM çatısı altında sorunları olan üye devletlerin ortalama üçte ikisi korkunç deprem felaketine sessiz kalmamıştır. Bu durum BM tarihinde bir ilk olup tarihe geçmiştir. BM; dünya barışını, güvenliğini, sosyal ilerlemeyi, yaşam standartlarını yükseltmeyi, insan haklarını desteklemeyi ve dostane ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan bir kuruluştur. Savaşları ve barışa dönük tehditleri önlemek, ülkeler arasında dostane ilişkiler kurmak ve uluslararası ekonomik ve sosyal iş birliğini sağlamak temel amaçlarıdır. “Adalet, güvenlik, ekonomik kalkınma, sosyal eşitlik” haklarını tüm ülkelere eşit oranda sağlamak temel amacıdır. Farklı siyasi rejimlerle yöneltilen 79 ülke bu kapsamda bir araya gelmiş ve Türkiye’ye insani yardım köprüsü kurarak BM tarihine geçmiştir.

Deprem felaketi sebebiyle bir nokta dikkatimi çekmiştir. Üye devletler arasında işbirliği ve dayanışmayı güçlendirmek, İslam Dünyası’nın hak ve çıkarlarını korumak olan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi 57 ülkeden   25’i   az ya da çok Türkiye’ye yardımda bulunmuştur. İT üyesi ülkeler şunlardır: Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Brunei Darüsselam, Burkina Faso, Cezayir, Cibuti, Çad, Endonezya, Fas, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gambiya, Gine, Gine Bissau, Guyana, Irak, İran, Kamerun, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Komorlar, Kuveyt, Libya, Lübnan, Maldivler, Malezya, Mali, Mısır, Moritanya, Mozambik, Nijer, Nijerya, Özbekistan, Pakistan, Senegal, Sierra Leone, Somali, Sudan, Surinam, Suriye*, Suudi Arabistan, Tacikistan, Togo, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Uganda, Umman, Ürdün, Yemen. Suriye’nin üyeliği 14-15 Ağustos 2012 tarihlerinde Mekke’de düzenlenen 4. Olağanüstü İİT Zirvesi’nde askıya alınmıştır.

Yazar

Sadık Rıdvan Karluk

Peki ben ne yapabilirim?
Bizi okuyor, beğeniyor ve “Peki ben ne yapabilirim?” diye soruyor musunuz? Bağış yaparak bizi destekleyebilirsiniz. Bağışlarınızla faaliyetlerimiz daha sık, daha geniş ve daha etkili olacaktır. TIKLAYINIZ!

Yorum Yap

Kayıt olmadan yorum yapabilirsiniz.




Benzer Yazılar