Çin, Uygurlara soykırım uyguluyor

Kültür soykırımı

Kültür soykırımı: Çin, Sincan’daki Uygur ailelerini nasıl dağıtıyor

( ‘Cultural Genocide’: How China is tearing Uyghur families apart in Xinjiang, 15/11/2018)

Amerikan CNN gazetesinde çıkan haberde Uygurların hiçbir sebep gösterilmeden evlerinden alınıp beyin yıkama kamplarına götürüldükleri, bu insanlardan bir daha haber alınamadığı bilgisine yer verilmiş.

ABD’de gazetecilik yapan Gülçehre Hoca ve Ahmetcan Cuma isimli iki Uygur ile yapılan röportajın da yer aldığı haberde her ikisinin de ailelerinden kayıp insanlar bulunduğu bitmek bilmeyen aramalarına rağmen bu insanlardan haber alamadıkları belirtilmiş.

Gülçehre Hoca, Çin hükümeti tarafından Doğu Türkistan’ın isminin kasıtlı olarak değiştirildiğini, Sincan adının Çince “yeni sınır” anlamına geldiğini, 4 milyon Uygur’un yeniden eğitim kaplarında tutulduğunu, bu kamplarda zor şartlarda yaşadıklarını, işkence gördüklerini, ana dillerini konuşmalarının yasaklandığını, her gün yemek yemeden önce komünist partinin şarkısını söylemeye zorlandıklarını, bu kamplarda insanların beyinlerinin yıkandığını, adeta kültür soykırımı uygulandığını ifade etmiş.

Diğer Uygur Türkü gazeteci Ahmetcan Cuma ise kardeşlerinden ve annesinden haber alamadığını, bilhassa annesi için çok endişe ettiğini zira kaybolmadan önce annesinin birkaç kez kalp krizi geçirerek hastaneye kaldırıldığını belirtiyor. Cuma, Çin söz konusu kamplara eğitim ve medenileşme kampı diyor, ama Çin’in asıl amacı bu değil. Asıl amaç Uygur kültürünü ve kimliğini bölgeden silmek.

Haberde Sincan bölgesinin etnik yapısının da Çin tarafından Çinliler lehine değiştirilmeye çalışıldığı bölgede 1953 yılında %6 oranında olan Çinli nüfusunun 2000 yılında %40’a ulaştığı, buna mukabil aynı tarihlerde %75 olan Uygur Türkü nüfusunun ise %45’e kadar gerilediği bilgisine yer verilmiş.

Çin hükümeti ise bölgedeki Uygurlara karşı uyguladığı politikaların amacının yoksulluğu, terörizmi ve aşırılığı bitirmek olduğunu iddia ediyor.

George Washington Üniversitesi’nden Sean Roberts’ın görüşlerine de haberde yer verilmiş. Roberts, Sincan bölgesinin Orta Asya’ya açılan bir kapı olduğunu, Çin açısından ekonomik değerinin ve stratejik değerinin yüksek olduğunu belirtiyor. Bu sebepten ötürü bu bölgedeki Uygurların mülayim, tehlike ar etmeyen bir azınlık grup haline getirilmek istendiğini ifade etmiş. Ancak Uygurların kendilerine biçilen bu role razı olmamaları halinde Çin hükümetinin ne kadar ileri gidebileceği hususunda kaygılarının bulunduğunu sözlerine ilave ediyor, Roberts.