Cahil Hoca: Zihinsel Özgürleşme Üstüne Beş Ders

Cahil Hoca: Zihinsel Özgürleşme Üzerine Beş Ders

“İnsan evlatlarının en iyi öğrendiği şey, hiçbir hocanın onlara öğretemeyeceği ana dilleridir.”[1]

Kendinizi ifade etmeniz gerekiyordu, bu ihtiyaçtan dolayı çevrenizdekilere dikkat etmeye başladınız. Dikkatli dinlediğiniz telaffuzları ve izlediğiniz hareketleri anlamlandırdınız ve sonucunda anadilinizi öğrendiniz.

Sonrasında Joseph Jacotot’a göre sorunlar şöyle başladı: Dili öğrendikten sonra birilerinin size bir şeyleri anlatma zamanı geldi. Artık bu andan itibaren öğretmenleriniz sizlere açıklamaya başladı. Hatta açıklamanın açıklamasını yaptı. Size bir kitap okutup sonrasında bu kitapta ne anlatıldığını açıkladı; çünkü siz anlayamazdınız.

Açıklamanın açıklamasının açıklamasının açıklaması…

Okurken yoruldunuz değil mi?  Ancak bunu hem eğitim sistemimiz hem bizler yapmaktan vazgeçmiyoruz. Bu kibir değil de nedir?

“Ben bilenim ve ben üstünüm, bu sebeple ben açıklayacağım ve senin anlamını sağlayacağım. Bana kulak ver!”

İşte burada yanılıyorsunuz diyor Joseph Jacotot, “… çünkü her şeyi açıklayarak siz bir zekayı küçümsüyorsunuz ve ona bir şeyleri açıkladığınızda onu eğitmiyor, onu aptallaştırıyorsunuz.” diyor. Oysaki tüm zekalar eşittir, onları biz köreltiriz.

“Eğitim nasıl olmalı?” sorusuna Joseph Jacotot sizlere kendi deneyimlerinden yola çıkarak şunu söylüyor ”: İsteği sağla, dikkati arttır! Sonrasında arkana yaslan ve izle.

“Cahil Hoca” isimli kitabında Jacque Ranciere bizlere Jacotot’ın  kendi deneyimleriyle elde ettiği ve onun özgürleşmesini sağlayan varsayımı “bilmediğiniz şeyleri de öğretebilmenin” nasıl mümkün olduğunu bir örnekle anlatıyor:

Joseph Jacotot, Belçikada bir okulda hocalık yapar, ancak ne öğrenciler Fransızca bilir ne Jacotat Flemenkçe bilir.

Bu sebeple, Jacotot öğrencilerden Fenelon’un “Telemak” eserinin Fransızcadan Flemenkçeye çevirisini karşılaştırarak okumalarını ve bunun sonucunda Fransızca bir kompozisyon yazmalarını ister   Jacotot’ı da şaşırtıcı bir sonuç elde eder: Öğrenciler, Fransızca hocası olmaksızın kendi çabalarıyla Fransızcayı iyi bir şekilde öğrenip kullandıkları kompozisyonlar yazarlar.

Jacotot’un bu ilginç deneyi ve bu deney sonucunda elde ettiği kanıları okumanızı tavsiye ederiz.

Bir öğretmen,ebeveyn veya vatansever olarak herkesin geleneksel anlayışlardan vazgeçmesi için  ve önce kendisini sonra da çevresini özgürleştirmesi için önemli dersleri barındıran bir kitap.

Bizlerin bireyler olarak bu anlayışı benimsemesi Türk eğitim sisteminin geleceğini de kaçınılmaz olarak etkileyecektir..

[1] Cahil Hoca, Jacques Ranciere, Metis Yayınları  Sayfa 13.