Lüks tabutlar!

Kendisi de Kahramanmaraşlı bir inşaat mühendisi olan yazarımız Yıldırım Üzümcüoğlu, yerel ve ulusal basında defalarca yer alan çeşitli makaleleriyle halkı ve özellikle yetkilileri çok çok önceden uyarmıştı. Aşağıda okuyacağınız makale 2014 yılında yayımlanmış. Hepimizi yasa boğan depremden sonra, yetkililerin, işin uzmanı olan bilim insanlarının sözlerine kulak vermelerini temenni ediyoruz ki tekrar aynı acıları yaşamayalım.

Yıl 2005. Kayseri yolundan Ankara’ya gidiyoruz. Aracı ben kullanıyorum. Göksun civarındayız. Karşımızdan beş tane beyaz Chevrolet Jeep geliyor. Yolculuğa renk gelsin ve espri olsun diye “Ya CIA operasyon yapacak ya da Cumhurbaşkanı anı ziyaret yapıyor.” diyorum…

Üç günlük Sanayi Bakanlığı ziyaretimiz sonrası Maraş’a döndüğümüzde öğreniyoruz ki Maraş’ta çok büyük bir deprem bekleniyormuş ve bundan dolayı Maraş’ta araştırma-uyarı için ekip gelmiş. Tedbir olarak da (söylenti ya da gerçek) 60 bin ceset torbası göndermiş yetkililer…

Tedbiri, sonuca göre almaya alışmış bir geleneğimiz var. Belki de sarık adı altında, kefenimizi başımızda taşıdığımız gibi önce ceset torbası geliyor akla. Oysa bugün şunları soruyorum kendime: Valilik ve Belediye koordine olup sadece kâğıt üzerinde kalmayan, hangi adımları atmıştı? Sivil Savunma, Sağlık Müdürlüğü vs. ilgili kurumlar neler için öneride ve hazırlıkta bulunmuştu? Hangi eğitim çalışmalarını yapmıştı?

Bugünkü gördüklerimle yazıyorum bunları, çünkü sonuçta bir yeni imar planı girdi devreye… Bu yazıdaki amaç hiç kimsenin çıkarları ya da hiçbir kurumun saygınlığı ile oynamak, sarsmak vs. değil. İlla ki Maraşlının, meydana gelmesi kaçınılmaz, bir depremden en az kayıpla çıkması. Hani Deprem Baba demişti ya “depremle yaşamayı öğrenmek” ve buna alışkın olmak, hazırlıklı olmak…

Ben jeolog değilim. Ancak okuryazar bir inşaat mühendisiyim. Eskiden ya kitap almalıydık öğrenmek için ya da panellere katılmalıydık. Oysa şimdi bunları yapmasak bile o muhteşem ‘Google Amca’ya sorduğumuzda, anında pek çok araştırmaya ulaşabiliyoruz. Yazın lütfen internette arama motorlarına “Maraş’ın depremselliği” ya da farklı bir şeyler, hemen uzman görüşlerine, araştırmalarına ulaşın.

Kaldı ki yıllardır Maraş’ta olmadığım halde biliyorum ki profesörler, Maraş’ta panel bile düzenledi bu konuyla ilgili. Hatta koskoca öz üniversitemiz bile var.

Sayın Maraş Mülki Amirleri, sizler mutlaka toplantılara bir sonraki randevunuzun telaşı içinde katılmıyorsunuz. İnanıyorum ki mutlaka il halkının menfaatlerini, nefsinizden üstün tutuyorsunuz. O halde neden Maraş’ın yeni imar planını atladık? Neden zemin yapımızı ve deprem hazırlığını unuttuk?

Yeni imar alanları ve yollar açılırken, Ahırdağı’ndan inen dereleri, altyapı tedbirlerini almadan, molozlarla halen doldurttuğumuz gibi (bu alanlardaki doğal güzellikler, tabii oluşumlar da gömülerek) kapatmaya çalışıyoruz. Depreme inat, şehirde çok katlı yapılara ruhsat veriyoruz. Bu kötü bir şey değil. ‘Adamlar Japonya’da ya da Amerika’da dev yapılar yapıyor depreme rağmen.’ diyebiliriz. Ama onlar, mutlaka farklı teknolojilerle yapıyor bunu. Beton yığınlarıyla değil…

Maraş Ovası’ndaki sanayi yapıları için de çok büyük ekonomik kayıplara gebe bir haldeyiz. Çünkü onlar da depremle beraber zemin sıvılaşması tehdidine teslim ettiğimiz yapılardır.

Kimse kızmadan okusun, samimiyetle okusun bu yazıyı.

Ben akademisyen değilim. Bana kimse inanmasın, sadece araştırsın, okusun, danışmanlarına ‘Uyumayın!’ desin. Bunu sadece Maraş için, Maraşlıysa; akrabaları, evlatları, eşleri, mal-mülkü, yatırımları için, yabancıysa; kendi vatandaşları için yapsın.

Bu ilde yaşayan en eski Maraşlı bile buraya sonradan gelmiş. Çünkü Maraş defalarca yerle bir olmuş. Çünkü Maraş; Mer’aş… Mutlaka komisyonlarınız vardır, kâğıt üzerinde. Kimse “Hayır, külliyen yalan! Şunu yaptık, bunu yaptık…” demesin.

Maraş’ta bugünkü teknoloji ile 5 kat yüksekliğin üzerindeki yapıya izin veren, şahit olan, sanayi yapılarımız için yeni planları olamayan kimse bunu söylemesin. Kimse ‘ben çok iyi bir idareciyim’ demesin.

Hepimiz bir gece ansızın uykuda yakamızdan tutacak deprem felaketinin yapacağı hasarı göz ardı edip de benim, vatandaş olarak yazdıklarıma öfkelenmesin. Çünkü şu an Maraş, lüks tabutlar gibi binalarla donatılıyor…