Türkistan’dan Tuna’ya Peçenekler

Doğu Kütüphanesi Yayınları’nın tarih dizisi içinde yer alan bu eserde Peçenekler’in tarih sahnesindeki rolü  anlatılmaktadır. Muallâ Uydu Yücel tarafından kaleme alınan eser, 2020 yılında basılmıştır.

(Kitap Tanıtım Yazısı)

Peçeneklerin Türkistan’dan başlayıp, İstanbul önlerine kadar uzanan tarihlerinde en fazla ilişki kurdukları devletler Slav/Rus Kiyev Knyazlığı ile Bizans İmparatorluğudur. Bu iki devletle yaşanan ilişkilerden çıkan sonuç; Peçeneklerin, Ruslara en büyük idealleri olan Karadeniz’i bir Rus denizi hâline getirmelerini engellemeleri, Bizans’a ise uzun süre “Bozkırla Mücadele” ederek, en amansız düşmanları olmalarıdır. Nitekim Peçeneklerin Bizans için ifade ettiği anlamı İmparator Aleksios Komnenos’un Batılı devletlere yardım istemek üzere gönderdiği mektubu açıkça ortaya koymaktadır: “Tanrı ve bütün Hristiyan azizleri adına size, İsa’nın askerleri ya da kim olursanız olun, yalvarıyorum, benim ve Hristiyan Rumların yardımına koşunuz. Kendimizi sizin ellerinize teslim ediyoruz. Dinsizlerin boyunduruğu altına girmektense, siz Lâtinlerin yönetimi altında olmayı tercih ediyoruz. Bırakalım İstanbul Türklere ve Peçeneklere kalacağına size kalsın daha iyi”.

Aslında kaynaklarında en büyük düşmanları olmayı başaran bu güçlü boya devlet kurdurtmayarak, onları güçlü boylar birliği içerisinde göstermeyi tercih etmişlerdir. Bize göre ise Peçenekler, güçlü boy birliğinden devlete giden siyasî ve idarî yapılanmayı tamamlayarak çok etkili kağanlık kurmayı başarmış bir Türk boyudur.